NEDERLANDSE VERENIGING
CERCLE NEERLANDAIS MONTPELLIER
Musée Fabre - maart 2024
Het museum Fabre heeft een stevige band met Nederland. Dat begon al bij de schilder Fabre zelf. Die werd in Toscane nauw bevriend met de Gravin van Albany. Die Gravin was eerst getrouwd met Charles Edward Stuart, de troonpretendent van Engeland. Maar zij begaf zich liever in kunstenaarskringen. Zij overleed als weduwe van de schilder en dichter Alfieri, en bij testament maakte zij een fortuin over aan François-Xavier Fabre. Dat kapitaal besteedde Fabre om het museum te stichten. De link met ons koningshuis? De gravin heette Louis van Stolberg en was verwant aan de moeder van Willem van Oranje: Juliana van Stolberg.
Terwijl Fabre zich toelegde op toen gangbare kunst, verzamelde de iets jonge François Valedau – eveneens van geboorte Montpellierien – in Parijs een schat aan schilderijen uit het Noorden, Vlaanderen en Nederland. Valedau was schatrijk geworden als wapenleverancier aan het Franse leger. Hij liet al zijn werken na aan het museum van Montpellier, en de meeste schilderijen van de 17e-eeuwse Hollandse meesters komen uit zijn erfenis.
In zaal 4 hebben we in het bijzonder de werken van Philips Wouwerman (Haarlem 1619 – 1668) bekeken. Haarlem zat in die tijd vol met schilders: Frans Hals, Jan Wijnants, Adriaen van Ostade, Jacob van Ruisdael etc. Populair waren “Italiaanse” landschappen met een heuvelachtig terrein (en een Hollandse lucht!). Philips Wouwerman blonk uit in het schilderen van paarden – in alle poses en situaties. Het centrale element was meestal een schimmel en hij wordt ook nu nog gezien als de beste paardenschilder ooit.
Hij was zeer productief en naast de vijf belangrijke schilderijen in Fabre vindt men zijn werken in het Rijksmuseum, het Mauritshuis, het Louvre, de Hermitage (afkomstig van Katarina II) en DelPrado. Verder o.a. in Londen, Wenen, Boston, Detroit en San Francisco.
Rustende Boer Bokkende schimmel op de paardenmarkt
In de 18e eeuw waren de schilderijen van Philips Wouwerman meer in trek en kostbaarder dan een “gewone” Rembrandt of Vermeer. Stadhouder Willem V betaalde in1770 voor een Wouwerman ƒ4575.- ( Ook Louis XIV en Carlos IV waren grote bewonderaars. Voor het schilderij “Landschap met houtsprokkelaars”, dat hier hangt als “Les petits sables” werd in 1787 door Carles-Alexandre de Calonne nog 24.000 Fr betaald (omgerekend naar nu zo’n 500.000€).
In de volgende zaal bewonderden we de drie koeien van Paulus Potter, een werk dat ooit aan Charles Maurice de Talleyrand-Périgord heeft toebehoord.
Verder zagen we twee schilderijen van Jan Steen (die overigens ook vaak in Haarlem kwam). Het schilderij “Soo voer gesongen, soo na gepepen” werd ~1662 gemaakt en een iets groter schilderij met dezelfde voorstelling (hier en daar wat anders) werd zeven jaar later gemaakt en hangt nu in het Mauritshuis.
Fabre 94x81 ~1662 Mauritshuis 134x162 ~1669
Ook het schilderij van Jan Steen “De rust bij de herberg” werd enkele jaren later nogmaals, iets kleiner, geschilderd en hangt nu als “The Tired Traveller” in Upton-House, Warwickshire.
Fabre "Le repos devant l'auberge" Upton House : "The Tired Traveller"